Vandana Shiva

Een van de meest indrukwekkende invloedrijke duurzame pioniers is Vandana Shiva. Haar verhaal laat zien hoe passie, kennis en een duidelijke overtuiging iemands leven (en carrière) kan veranderen en voor positieve impact kan zorgen. Wanneer je een duurzame onderneming in de voedselindustrie of landbouw wil starten, kun je eigenlijk niet om haar heen.

Van nucleaire natuurkundige naar milieuactivist

Vandana Shiva begon haar loopbaan in de natuurwetenschappen, met een specialisatie in kwantummechanica. Ze promoveerde in wetenschapsfilosofie en richtte zich op nucleaire natuurkunde. Toch maakte ze een opvallende omslag in haar carrière toen ze zich realiseerde dat de toepassingen van haar vakgebied vaak eerder schadelijk dan positief waren voor de wereld.

Deze inzichten brachten haar naar de Chipko-beweging, een grassroots-initiatief in India dat zich verzette tegen grootschalige ontbossing. Het contact met lokale boeren en gemeenschappen leidde tot een diep besef: industriële landbouwmethoden zijn destructief voor zowel het milieu als de mens. Grote multinationals, zoals Monsanto, introduceerden genetisch gemodificeerde zaden die boeren afhankelijk maakten van dure en vaak schadelijke technologieën. Dit was het beginpunt van Vandana Shiva’s eigen beweging, Navdanya. Deze beweging staat voor het beschermen van de biodiversiteit van India.

De kernprincipes van Navdanya

De beweging Navdanya richt zich op:

• Behouden van biodiversiteit: Het veiligstellen en bewaren van biologische, niet-gemodificeerde zaden. Door deze zaden beschikbaar te stellen aan boeren—vooral na natuurrampen—wordt niet alleen de biodiversiteit beschermd, maar krijgen boeren ook weer controle over hun middelen.
• Bewustwording van lokaal en biologisch voedsel: Navdanya onderstreept de voordelen van lokale productie en consumptie. Daarnaast benadrukt het de gezondheidsrisico’s van chemicaliën die worden gebruikt in industriële landbouw.
• Bescherming van de bodem als ‘levende aarde’: Een gezonde bodem, vrij van chemicaliën, is essentieel voor duurzame voedselproductie. Bodems met een rijk microbieel ecosysteem zorgen voor schoon drinkwater, verbeterde voedingswaarde in gewassen en een betere opname van water en voedingsstoffen.

Een voorbeeld voor duurzame ondernemers

Vandana Shiva is een goed voorbeeld van hoe kennis en passie kunnen worden omgezet in actie. Net als Navdanya richt Sustainable Starters zich op het creëren van duurzame oplossingen die al het leven op aarde beschermt en biodiversiteit stimuleert. Shiva’s verhaal onderstreept hoe belangrijk het is om bewust te kiezen voor lokaal en biologisch voedsel, en om een beweging te bouwen rond een maatschappelijk probleem.

Wil je meer leren over deze inspirerende vrouw? Bekijk dan de documentaire The Seeds of Vandana Shiva